Przestępstwa narkotykowe – 62 a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Artykuł  62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii umożliwia umorzenie postępowania karnego zarówno na etapie postępowania przygotowawczego jak i sądowego.

Zgodnie z  treścią art. 62a ustawy :  Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 lub 3, są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek sprawcy, postępowanie można umorzyć również przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, jeżeli orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

Z treści wskazanego przepisu wprost wynika, iż warunkiem umorzenie postępowania jest :

• posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych w ilości nieznacznej,
• środki odurzające lub substancje psychotropowe przeznaczone są własny użytek sprawcy,
• orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

W praktyce organy ścigania rozważając zastosowanie wskazanej instytucji weryfikują uprzednią karalność osoby u której zatrzymano środki odurzające, czy była uprzednio karana za posiadanie narkotyków lub handel. Rzutuje to na ewentualne zastosowanie wskazanej instytucji. Kluczowa jest ocena oskarżyciela publicznego.

Stwierdzić przy tym należy, iż czynnikiem negatywnym do zastosowania opisanej instytucji jest dotychczasowa karalność sądowa sprawcy, czy miejsce i same okoliczności ujawnienia środków.  Zatrzymanie sprawcy na imprezie masowej / koncert, wydarzenie sportowe /, w szkole, może być przeszkodą w umorzeniu postępowania.

Stopień społecznej szkodliwości takiego czynu musi być większy niż znikomy, gdyż w przeciwnym razie postępowanie należy umorzyć na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k., a nie art. 62a ustawy.

Przesłanką  umorzenia postępowania jest taka ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, którą należy ocenić jako nieznaczną. Przepis nie określa pojęcia nieznacznej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych użytego we wskazanym przepisie. Wobec braku ustawowej definicji wyrażenia „nieznaczna ilość”, należy odwołać się do jego znaczenia językowego. W praktyce ilość substancji będąca przedmiotem czynu zabronionego określonego w art. 62 ust. 1 lub 3 ustawy, aby mogła być uznana za niewielką, nie powinna przekraczać kilku gramów. Przy interpretacji wyrażenia „nieznacznej ilości” jako przesłanki instytucji określonej w art. 62a nie należy ograniczać się tylko do wagi środków odurzających i substancji psychotropowych, gdyż należy również uwzględnić stężenie zabezpieczonej substancji pozwalające ocenić, ile można z niej zrobić jednorazowych dawek tej substancji. W celu ustalenia znaczenia pojęcia nieznacznej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych należy uwzględnić również – oprócz wymienionych kryteriów ilościowego i jakościowego – kryterium proporcji ilości zabezpieczonych substancji do potrzeb sprawcy  / por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23.02.2017 r., sygn.. akt II AKa 247/16 /.

Na koniec wskazać należy, iż w omawianym przypadku sąd obligatoryjnie orzeka przepadek środka odurzającego lub substancji psychotropowej nawet wówczas, jeśli nie był własnością sprawcy , co wynika z art. 70 ust. 2 ustawy.