System Dozoru Elektronicznego SDE

Przepisy regulujące zastosowanie SDE  umieszczone są w kodeksie karnym wykonawczym       / kkw / w rozdziale VII a w art. 43a i nast.

Dozór elektroniczny pozwala skazanemu na odbycie kary pozbawienia wolności w warunkach wolnościowych, w miejscu jego zamieszkania, przy zastosowaniu elektronicznych systemów ograniczających skazanemu swobodę poruszania się oraz zmiany miejsca jego pobytu.                W systemie dozoru elektronicznego można kontrolować przebywanie przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu / dozór stacjonarny/, bieżące miejsce pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa / dozór mobilny /, zachowywanie przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd / dozór zbliżeniowy /.

W praktyce zastosowanie urządzenia technicznego polega na założeniu skazanemu na nogę urządzenia elektronicznego, będącym nadajnikiem radiowym. Urządzenie przypomina wyglądem zegarek. Drugim elementem stosowania systemu jest montaż w miejscu zamieszkania skazanego urządzenia monitorującego jego pobyt w lokalu w którym dozór jest stosowany. Skazany objęty dozorem w godzinach określonych przez sąd ma obowiązek  znajdować się w miejscu zamieszkania. Wskazać należy, iż o każdym naruszeniu  harmonogramu pozwalającego na opuszczenie mieszkania powiadamiany jest natychmiast kurator zawodowy oraz sędzia penitencjarny. Ogromnym plusem opisywanej instytucji prawa karnego jest to, że system dozoru elektronicznego pozwala, mimo pewnych ograniczeń, na prowadzenie w miarę normalnego życie osobistego, w szczególności na świadczenie pracy oraz kontakt z rodziną. Skazany unika często traumatycznego dla niego i najbliższych pobytu w zakładzie karnym.

Skazany, wobec którego wykonywany jest dozór elektroniczny, ma obowiązek:

  • nieprzerwanie nosić nadajnik;
  • dbać o powierzone mu środki techniczne, w tym zwłaszcza chronić je przed utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do użytku, oraz zapewniać ich stałe zasilanie energią elektryczną;
  • udostępniać podmiotowi dozorującemu powierzone środki techniczne do kontroli, naprawy lub wymiany na każde żądanie tego podmiotu, w tym również umożliwiając pracownikom tego podmiotu wejście do pomieszczeń, w których skazany przebywa, lub na nieruchomość stanowiącą jego własność lub będącą w jego zarządzie;
  • udzielać prezesowi sądu lub upoważnionemu sędziemu, sądowemu kuratorowi zawodowemu, podmiotowi dozorującemu i podmiotowi prowadzącemu centralę monitorowania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary i wykonywania nałożonych obowiązków oraz stawiać się na wezwania sędziego i kuratora.