Prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu lub narkotyków

Zakaz prowadzenia pojazdów oraz tzw. blokada alkoholowa

Niewątpliwie dla wielu osób najpoważniejszą i najbardziej dolegliwą konsekwencją uznania winnym popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. lub wykroczenia z art. 87 § 1 k.w. jest orzeczenie wobec takiej osoby środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. W dzisiejszych czasach przemożna część społeczeństwa jest mobilna i zmotoryzowana, a poruszanie się po dużych miastach jak np. Wrocław bez samochodu często jawi się jako niemożliwe lub znacznie utrudnione. Istotnym jest zatem aby wiedzieć jakie konsekwencje grożą nam w razie uznania winnym tych czynów zabronionych.

Zakaz prowadzenia pojazdów jest powszechnie orzekany wobec sprawców wypadków komunikacyjnych oraz osób prowadzących pojazdy pod wpływem niedozwolonych substancji. Ma on na celu wyeliminowanie z ruchu samochodowego osoby, która została uznana za potencjalne zagrożenie dla pozostałych uczestników komunikacji drogowej. Z naszej praktyki prawniczej wynika, że w razie prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu lub narkotyków trzeba być zawsze przygotowanym na rozpoczęcie postępowania mającego na celu odebranie prawa do prowadzenia pojazdów.

Obrońcy mają na celu sprawienie, aby wymiar tego środka karnego był jak najbardziej sprawiedliwy. Często zdarza się, że sąd wydłuża okres obowiązywania zakazu. Wynika to z powszechnie uznawanej w społeczeństwie opinii o potrzebie bezwzględnego karania sprawców przestępstw komunikacyjnych. Prawnicy pamiętają jednak, że każdego należy sądzić jednostkowo. Z tego powodu pomoc adwokatów często okazuje się niezbędna, aby otrzymać sprawiedliwy wyrok.

W sytuacji skazania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. sąd obligatoryjnie orzeka środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres od 3 lat wzwyż, a w przypadku ponownego popełnienia tego przestępstwa zakaz może zostać orzeczony nawet dożywotnio!

O konieczności orzeczenia takiego zakazu również w razie popełnienia wykroczenia przesądził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21.01.2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt IV KK 336/14 podkreślając, że „Zgodnie z treścią art. 87 § 3 k.w., w razie popełnienia wykroczenia określonego w art. 87 § 1 lub 2 k.w., orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów. Oznacza to, iż uznanie obwinionego winnym popełnienia jednego z tych wykroczeń pociąga za sobą konieczność orzeczenia wobec niego wymienionego środka karnego”.

Zatem przy wykroczeniu zakaz taki również orzeczony zostanie obligatoryjnie, jednak wynosił będzie od 6 miesięcy do 3 lat.

W sytuacji zaś warunkowego umorzenia postępowania karnego istnieje możliwość odstąpienia od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów lub orzeczenia go na okres 1 lub 2 lat.

Kwestię tą rozstrzygnął bowiem jednoznacznie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8.01.2019 r. wydanym w sprawie o sygn. akt III KK 776/18, podnosząc że „O ile, w wypadku skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w sytuacji popełnienia takiego przestępstwa przez sprawcę będącego w stanie nietrzeźwości, orzeczenie środka karnego określonego w art. 39 pkt 3 k.k. jest obligatoryjne (art. 42 § 2 k.k.), o tyle w razie warunkowego umorzenia postępowania staje się on środkiem o charakterze fakultatywnym (art. 67 § 3 k.k.). Co więcej, jednoznaczna treść tego ostatniego przepisu nie pozostawia wątpliwości, że w istotny sposób ule-gają też modyfikacji granice, w jakich powyższy środek może zostać orzeczony. I tak w wypadku skazania w warunkach, o jakich mowa w art. 42 § 2 k.k. zakaz określony w art. 39 pkt 3 k.k. orzeka się w wymiarze od lat 3 do lat 15, natomiast w sytuacji warunkowego umorzenia postępowania orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów możliwe jest wyłącznie w granicach od roku do 2 lat (art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k.)”.W razie orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, sąd przesyła odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego właściwemu dla miejsca zamieszkania skazanego. Jeżeli skazany wykonuje zawodowo czynności związane z prowadzeniem pojazdów, o orzeczeniu sąd zawiadamia ponadto bezzwłocznie pracodawcę, u którego skazany jest zatrudniony. Organ, do którego przesłano orzeczenie zawierające zakaz prowadzenia pojazdów, zobowiązany jest cofnąć uprawnienia do ich prowadzenia w orzeczonym zakresie oraz nie może wydać tych uprawnień w okresie obowiązywania zakazu.

Pamiętaj, że orzeczony wobec Ciebie zakaz prowadzenia pojazdów jest środkiem karnym, który może zostać w trakcie jego wykonywania „zmodyfikowany”. Możliwość taka rodzi się po złożeniu odpowiedniego wniosku i zainicjowaniu odpowiedniego postępowania.

Blokada alkoholowa

W przypadku orzeczenia wobec sprawcy przestępstwa środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów istnieje możliwość zmodyfikowania tego środka karnego. Mianowicie istnieje możliwość  orzeczenia o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w tzw. blokadę alkoholową.

Blokada alkoholowa jest to urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3.

Przesłankami pozwalającymi na orzeczenie o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową są:

  • wykonywanie zakazu prowadzenia pojazdów przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego dożywotnio przez okres co najmniej 10 lat,
  • postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego, które uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

Rzetelnie przygotowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniosek z pewnością zwiększa szanse jego uwzględnienia przez sąd. W razie jednak nieuwzględnienia tego wniosku i odmowy modyfikacji środka karnego istnieje możliwość złożenia zażalenia na takie postanowienie. Tu również może okazać się przydatna pomoc adwokata, który sporządzi i wniesie do sądu zażalenie na postanowienie sądu. Sąd II instancji rozpoznający takie zażalenie może bowiem zmienić orzeczenie Sądu I instancji i uwzględnić wniosek w przedmiocie orzeczenia o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku orzeczenia sądu o dalszym wykonywaniu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, zakazu tego nie stosuje się w przypadku prowadzenia pojazdów wykorzystywanych do nauki jazdy i egzaminowania, jeżeli skazany jest osobą szkoloną lub egzaminowaną.

Jeżeli skazany rażąco naruszył porządek prawny w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, sąd może orzec o uchyleniu tego sposobu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów. Jednak i na takie postanowienie przysługuje prawo wniesienia zażalenia, w czym pomóc może doświadczony adwokat.

Blokada alkoholowa niewątpliwie jest pewnym rozwiązaniem na szybszy powrót do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Niejednokrotnie pomagaliśmy naszym Klientom w sporządzeniu wniosku w sprawie blokady alkoholowej oraz reprezentowaliśmy ich w tego typu postępowaniu przed sądem. Praktyka pokazuje, że choć nie zawsze jest to możliwe, sąd czasami decyduje się na udzielenie skazanemu takiego dobrodziejstwa.