Przedmiot podziału majątku

Co jest przedmiotem podziału majątku?

Przedmiotem postępowania działowego jest wyłącznie majątek wspólny. Sąd obowiązany jest ustalić skład i wartość majątku wspólnego. Dodatkowo, w postępowaniu działowym można żądać:

• ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym,
• rozstrzygnięcia w zakresie roszczeń pomiędzy małżonkami podlegających rozliczeniu przy podziale majątku wspólnego, powstałych w czasie trwania wspólności jak i po jej ustaniu;

W skład majątku wspólnego małżonków wchodzą wszelkie przedmioty majątkowe (własność i inne prawa majątkowe) nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego przez oboje małżonków lub tylko przez jednego z nich.

Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym do majątku wspólnego należą w szczególności:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
• przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków, również gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

Natomiast, jeśli chodzi o majątek osobisty małżonka, ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej tego pojęcia ograniczając się jedynie do wyliczenia przedmiotów wchodzących w skład tego rodzaju majątku.

I tak, do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków (np. okulary korekcyjne, biżuteria).
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie (np. służebność osobista).
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków. Realizacja tych wierzytelności przez pobranie wynagrodzenia, czy też przez uzyskanie kwot należnych z tytułu działalności zarobkowej stanowi przesłankę wejścia otrzymanych przedmiotów do majątku wspólnego.
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
• prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

W toku postępowania o podział majątku wspólnego sąd obowiązany jest z urzędu ustalić skład majątku wspólnego oraz jego wartość. Zasadą jest, że podział obejmuje jedynie przedmioty majątkowe, które były objęte wspólnością w chwili jej ustania i które nadal znajdują się w majątku małżonków. Składniki wchodzące w skład majątku w chwili podziału. (Postanowienie Sadu Najwyższego z dnia 04.11.1999 II CKN 523/98 LEX nr 737256). Wartość składników ustala się według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej i według cen z chwili zamknięcia rozprawy. Najistotniejsze jest, że przedmiotem podziału majątku wspólnego są wyłącznie aktywa. W podziale majątku nie dzielimy zobowiązań. Możliwe jest jedynie żądanie rozliczenia spłaconych długów.